Wat is de kracht van het boerenerf?

“Wat is voor jou de kracht van het boerenerf?” Met die vraag zaten we om het kampvuur met de jonge ondernemers en hun kinderen, de senior overdrager, gebruikers, klanten en betrokken professionals en bestuurders. Als een Stamgasterij op het erf voor warmte, vertrouwen en chemie. 

Ons vuur brandde op campus Westerwind in Best, waar de zorgcliënten het populierenhout uit de omgeving verwerken tot verkoopbare producten. Waar low tech en high tech samenwerkt in een testlab, getoond op de Landschapstriënnale: Productieve natuur. Erf en landerijen horen hier bij elkaar en zorgen voor een levend, productief landschap en gezondheid van mensen.

Wat een diversiteit aan waardering voor de kracht van het boerenerf. Iets wat je gemakkelijk vergeet als je je hoofd breekt over de cijfers met je adviseur, of als je bij de gemeente zit om je vergunning los te trekken.

De uitspraken van jong en oud lees je in deze levensboom. Precies zoals de kracht van het erf (opnieuw) kan zijn: een plek voor sociale cohesie en de onverwachte ontmoetingen, ruimte voor een mini economie en elkaar versterken. 

De activiteiten op boerenerven maken ons landschap

Nieuwe ontwikkelingen op boerenerven zijn meestal ingewikkeld. Het kost (te) veel geld en vernieuwing past logischerwijs niet in de regels. Als het niet lukt om een maatschappelijk waardevolle bestemming te organiseren is er altijd de financieel gedreven uitweg. De boerderij en zijn grond worden gescheiden, voor dure woonerven met een hek eromheen, nog meer land voor de grote buurman boer, en/of een veld vol zonnepanelen. Is dat echt wat we willen met ons platteland? 

Persoonlijke invalshoek 

Ook VAB-Impuls Brabant ziet een uitweg via de persoonlijke invalshoek van de initiatiefnemer. Hart gedreven motivatie die mensen bindt. Waar geld dienend is in plaats van sturend. Dat klinkt prachtig, maar onderschat niet wat dat vraagt van de initiatiefnemers. Naast de taaie weg in het systeem vraagt het persoonlijk risico lopen, stevig regie houden en steeds opnieuw open staan voor dialoog en samenwerken in kleine of grotere kring. Dat is topsport; dat past niet iedereen. 

In gemeenschap

De persoonlijke invalshoek alleen is nog niet genoeg. Het werkt pas echt in de gemeenschap. Dat kan de familie zijn en/of een groep medegebruikers van de landerijen en het erf, en/of de afnemers van de producten. En vergeet de buren niet te betrekken in de maatschappelijke visie. 

Hier en daar zien we jonge initiatiefnemers die mede ondernemers vinden en/of de gemeenschap mee laten dragen om het erf te laten bloeien. Lokaal en grondgebonden ondernemende multifunctionele erven. Zoals hier de jonge generatie op campus Westerwind voor landschap en gezondheid.

Hennie, onze gastvrouw en begeleider op de campus blikte terug:

“De kracht van het boerenerf. Een geweldige opdracht! Én een kracht van onschatbare waarde. Ik mag elke dag opnieuw deze kracht ervaren.
Zodra ik het erf op loop ruik ik het seizoen. De bladeren van de bomen zorgen voor de achtergrondmuziek. Een bakje koffie in de herberg en daarna aan de slag. Geen dag is hetzelfde en daar hou ik van.
Zorgen dát….
Iemand zijn zorgen even vergeet
Zich gezien en gehoord voelt vandaag
Weer even verder kan
Iets nieuws aanleert
Zich trots voelt
Zichzelf weer ontmoet
Meer tot rust komt
En weer stappen kan maken
Weer perspectief creëert.”

Wat nu? 

Deel jouw gedachten over de kracht van het boerenerf hieronder in onze virtuele vuurkring. En sluit een volgende keer aan rond een echt vuur.

.

Met dank voor het vertrouwen van initiatiefnemers René Westerlaken en Helmer Wieringa en dank voor de goede zorgen aan de gastvrouwen: Roselin Krayo & Hennie Jochems – namens alle partners WesterWind bv: Landschap & Zorg.