Wordt erfdelen het nieuwe boeren?

Gastblog door Helmer Wieringa – Landgilde

Erfdelen op het platteland gaat om verbinding van het erf met de groene omgeving, schreef Eline in een eerder blog. Een plan met alleen wonen is zinloos. Wij van Landgilde zien zo een kans voor nieuwe boeren en boerinnen. Je erfdeelplan wordt een plan voor het nieuwe boeren. Even omdenken svp.

Het nieuwe boeren?

Laat ik nu eens bij de biologische boeren beginnen. Dat zijn vaak bijzondere mensen met een bijzondere drive en een bijzonder bedrijf. Er wordt gezond voedsel geleverd, de grond wordt gekoesterd voor de toekomst, de arbeid is taai maar vrolijk, en iedereen is welkom om te genieten, te genezen of gewassen te zien groeien. Het lijkt wel een erfdeel-gemeenschap. En precies: dat is het vaak. Veel biologische boerinnen en boeren zien hun bedrijf als een sociale gemeenschap. Ook bio-boeren die alleen economisch zijn, koesteren bodem, biodiversiteit en dierenwelzijn en ontvangen scholen, werkkampen of zorgcliënten. Als je goed bent voor de bodem, aandacht hebt voor de Aarde, wordt je vanzelf sociaal, zo lijkt het wel.

Help, moet ik boer(in) worden?

Kortgezegd:  Ja. Wat biologische bedrijven doen is hun erf verbinden met hun omgeving, zowel in land, landschap en natuur, als in lokale afzet, lokale arbeid en sociaal meedenken. En om dit te bereiken willen ze vaak graag op het erf als een woongemeenschapje wonen, soms ook nog met ‘zorgklanten’. Biologische bedrijven zetten hun goede verbinding met de omgeving in als argument voor plannen op het erf. In die volgorde! Zo denken als erfdeler biedt kansen.

Of moet ik een boer(in) vinden?

Twee kansen. 1. Haak aan bij een zittende boer die het op erf en land anders wil doen. 2. Vind voor je plan een land zoekende boer(in) als deelnemer. Dat laatste is niet vreemd. Het komt steeds vaker voor dat jongeren van buiten de landbouw als boer(in) willen starten. Dit is een ongekend fenomeen! Terwijl de gangbare boer vlucht naar het buitenland, zoekt een nieuwe generatie de uitdaging van lokale voedselketens in de WestersE drukke samenleving. Dit is echt een geweldige toekomstkans voor Nederland. En voor erfdelen.

Hoe dan?

Via Landgilde. Een netwerk van bio-boeren, leraren, begeleiders en adviseurs in biologische landbouw is een samenwerking gestart om juist deze stroom van jonge boerinnen en boeren te begeleiden. Naar een eigen plek of naar een opvolgingsplek op een bestaand bedrijf. Het verband heet ‘Landgilde’. Het woord ‘gilde’ verwijst naar de fasen die een jonge én oude boer(in) doorloopt. Leerling, gezel, meester. Je leert, je probeert, je werkt, je onderneemt, je leidt op, je geeft door, je laat je geschenk achter.

Wat doet Landgilde?

Landgilde matcht jonge boerinnen en boeren na het onderwijs om ze te matchen met een plek, als starter, als leerruimte bij een bestaand bio-bedrijf of als opvolger in spe. Voor iemand van buiten de landbouw is financiering een mega-vraagstuk. Met 10.000 euro spaargeld kom je niet ver, tenzij … en dan komt Landgilde om de hoek kijken en denkt mee met een plan of plek die past bij je slagkracht en je passie. Soms is er ongeduld: bij ‘oud’ om opeens een opvolger te willen, of bij ‘jong’ om eindelijk voor je zelf te boeren. Geduld en vasthoudendheid is nodig. De droom krijgt vorm in een stappenplan, zoals de groeistappen in een gilde. Met het gildedenken wil Landgilde voorkomen dat jonge mensen te snel afhaken en opbranden in hun passie, en dat oude boeren te snel aan gangbaar verkopen.

Kortom: wil jij erfdelen met boeren?

• Een woon-idee kan vruchtbaar worden ‘omgekeerd’ tot een plan voor nieuw boeren. Een nieuw type voedselbedrijf met wellicht extra woonruimte, dat goed is voor ons nieuwe platteland.
• Op het platform Landgilde.nl vind je overdragende en nieuwe boeren.
• Een plan voor erfdelen heeft immers de meeste kans op een vergunning, als het een verbinding heeft met de omgeving en met de beleidsdoelen voor die omgeving. Versterken van duurzame landbouw is daar één van.

Gastblog door Helmer Wieringa – Landgilde, december 2020
Helmer is RO adviseur en geeft samen met Eline de leergang: nieuw idee op mijn erf.

Hulp nodig?

• In je oriëntatiefase kan het luisterprogramma: jouw missie je helpen om je drijfveren voor het platteland helder te krijgen.
• In de planfase kan de leergang: nieuwe activiteit op mijn erf je helpen met het maken van je plan. Je ontvangt dan ook het RO-themaschrift ‘Erfdelen’. Hierin staan Helmers tips hoe je erfdelen in het buitengebied planologisch het beste kan benaderen.