Hoe krijg ik een vergunning voor bomen in open landschap?

Er wordt heel wat gemopperd op regeltjes. Initiatiefnemers van nieuwe voedselbossen of agroforestry zijn vaak verrast dat ze een vergunning nodig hebben om bomen te mogen planten. Bomen zijn toch goed voor biodiversiteit en dat wil toch iedereen?

Waarom heb ik een omgevingsvergunning nodig?

Omdat we met veel mensen, veel willen op een kleine oppervlakte, zijn er veel regels ontstaan met de intentie de complexiteit van onze samenleving zo goed mogelijk te organiseren. Wat, waar, het meest passend is, is gemeentelijk afgewogen en planologisch vastgelegd in het bestemmingsplan. Daar kan je lezen of jouw initiatief past op deze plek en of je een vergunning moet aanvragen. Binnenkort heet dat het omgevingsplan. 

Maar bomen zijn toch altijd goed voor het landschap? 

Bomen zijn zeker goed voor de natuur en voor ons ecosysteem. Dat betekent niet dat het handig is om overal bomen te planten. Bomen zetten we immers liever langs de weg, dan op de weg, zodat de weg open blijft voor (de functie) wegverkeer.

Waarom zou je een heel landschap open willen houden?

Als de gemeente jouw plek heeft benoemd als open landschap is daar een reden voor. Meestal is dat iets visueels zoals een uitzicht op een kerktoren, iets cultuurhistorisch zoals een droogmakerij of iets ecologisch, zoals nat grasland. De onderbouwing op jouw locatie vind je in de toelichting bij het bestemmingsplan. Daar lees je ook of een vergunning nodig is.

Ecologische afwegingen gaan over natuurbescherming. Meest voorkomende voorbeeld zijn de weidevogelbroedgebieden waarvoor wij in de Nederlandse delta een grote opgave hebben. Natuur belangen kunnen echt tegenstrijdig zijn. De bewoners van jouw voedselbos zijn een serieuze bedreiging voor jonge weidevogels. 

Uitzoomen om een ingang te vinden

Als je de reden van de openheid snapt in jouw gebied, kan je de bril van de gemeenteraad opzetten. Hoe groot is de meerwaarde openheid voor de gewenste functies in vergelijking tot de meerwaarde van een voedselbos? Is de aanplant absoluut tegenstrijdig, zoals met het weidevogel broedgebied? Of is er ruimte voor een heroverweging, omdat de behoeften van de samenleving mogelijk zijn veranderd?

Kijk ook eens naar andere gunningen in je omgeving. Hoe heilig is de openheid ten opzichte van andere initiatieven? Komen er wel nieuwe gebouwen of zonnepanelen? Dan heb je mogelijk een ingang de openheid in dit gebied in gesprek te brengen.

Daar waar nieuwe opgaven liggen zoals klimaat, duurzame energie en meer bomen, is het belangrijk om samen integrale landschapsontwerpen te maken voor de regio, om die nieuwe opgaven en plek te geven. Daar past ook het gesprek over een geschikte plek voor je boslandbouw.

Ja maar, dat duurt zo lang 

Natuurlijk zie ik ook dat de uitvoering van goede initiatieven volledig vast kan lopen in frustrerende procedures. Maar laten we niet het kind met het badwater weggooien. Met de beperkte ruimte die we hebben is het belangrijk dat nieuwe ruimtevragen in samenhang een plek krijgen. Geef als initiatiefnemer het goede voorbeeld door te verbinden op inhoud in plaats van te mopperen op procedures.

De eerste stap

Hoe kan je op een vruchtbare manier in gesprek gaan met je gemeente over aanplant van bomen of voedselbos in een open gebied?

• Begrijp de openheid op jouw locatie en de gemaakte belangenafweging in het bestemmingsplan.
• Denk en communiceer genuanceerd vanuit de inhoud om in gesprek te kunnen blijven.
• Lukt dat niet? Agendeer dan jouw thema in de nieuwe omgevingsvisie van jouw gemeente. En begin met een de eerste fase aanplant op je erf. Dat mag altijd.

En nu?

Ga naar ruimtelijkeplannen.nl en bestudeer de toelichting van het bestemmingsplan op jouw locatie. Kom je er niet uit? Download onze instructie.

..

.